طراحی و توسعه ی «سیستم اطلاعات مکانی همراه» در جمع آوری اطلاعات مکانی و توصیفی عشایر کوچنده ی ایران

دسترسی سریع به آمار و اطلاعات دقیق و بهنگام پیش نیاز برنامه ریزی پایدار در هر کشوری می باشد. با توجه به رشد سریع جمعیت شهرنشین و مهاجرت ایلیاتی ها به شهرها در کشورهای در حال توسعه و همچنین سهم قابل توجه عشایر کوچنده ی ایران در تولید فراورده های دامی کشور و فقدان اطلاعات مکانی یکپارچه و استاندارد در خصوص محل استقرار آن ها، استفاده از ابزارهای نوین به منظور افزایش سرعت و دقت اخذ اطلاعات عشایر را بسیار حائز اهمیت می سازد. ویژگی تغییر محل استقرار این اقوام که به منظور دستیابی به محل های مناسب تر برای دامداری و در فصول معینی از سال صورت می پذیرد، نقش ثبت اطلاعات مکانی و تحلیل آن ها را نمایان می کند. این مقاله به ارائه ی سیستم مکانیزه ی جمع آوری این دسته از اطلاعات که با استفاده از تکنولوژی «تهیه ی نقشه با استفاده از دستگاه های همراه»2 در مرکز آمار ایران توسعه داده شده است، می پردازد. در ادامه چگونگی استفاده از این سیستم که توسط دستگاه «رایانه ی جیبی»3 مجهز به گیرنده ی «سیستم تعیین موقعیت جهانی»4 در سرشماری اجتماعی– اقتصادی عشایر کوچنده در ۲۷ استان دارای عشایر ایران به وسعت ۱۵۵۶۸۱۲ کیلومتر مربع و طی ماه های ژوئن و جولای سال ۲۰۰۸ انجام شد، تشریح می گردد. تشکیل پایگاه اطلاعات توصیفی و مکانی مربوط به ۱۵۰۰۰کوچک ترین رده ی عشایری به همراه امکان نمایش اطلاعات چندرسانه ای5 ثبت شده کوچک ترین رده های عشایری شامل عکس، فیلم و گویش عشایر در کنار اطلاعات پرسشنامه ای، مدلسازی نحوه ی توزیع و پراکندگی ایلات، طوایف و تیره ها در مناطق ییلاقی بر اساس سطوح تقسیمات کشوری و تقسیمات ایلی با دقت و کیفیت بالا با استفاده از «سیستم اطلاعات مکانی»۶،کنترل پوشش ایلی سرشماری، کاهش زمان و هزینه و سهولت در دسترسی های بعدی، از جمله نتایج بارز این طرح به شمار می آید که در این مقاله مورد بررسی و تشریح قرار گرفته اند.